ทันตกรรมสะพานฟัน
การทำสะพานฟัน เป็นการทำฟันปลอมชนิดติดแน่น ซึ่งจะต้องอาศัยฟันแท้ตามธรรมชาติข้างเคียงที่ยังไม่สูญเสียเพื่อใช้เป็นตัวยึดติด โดยไม่สามารถถอดหรือใส่ได้ด้วยตัวเองแบบฟันปลอมทั่ว ๆ ไป พูดง่าย ๆ ก็คือเป็นการเติมเต็มฟันในช่องว่างที่หายไป โดยอาศัยฟันข้างเคียง วิธีการในการทำสะพานฟัน คือ การกรอฟันที่บริเวณส่วนหัวและส่วนท้ายของช่องว่างให้มีขนาดซี่ที่เล็กลง จากนั้นก็จะเริ่มทำสะพานฟันสามซี่เพื่อใช้ในการยึดติดซี่ข้างเคียงกันกับฟันปลอมที่กำลังจะสวมใส่ลงไปนั่นเอง
ใครเหมาะที่จะใส่สะพานฟัน
การใส่สะพานฟันก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการทำฟันปลอมแบบติดแน่น สามารถช่วยทดแทนฟันได้ตั้งแต่ 1 ซี่ไปจนถึงทดแทนฟันทั้งปาก เหมาะกับผู้ที่มีเงื่อนไขดังต่อไปนี้
- ท่านที่ฟันแท้หลุด และไม่ต้องการที่จะใส่ฟันปลอมแบบถอดได้
- ท่านที่ฟันแท้หลุดออกมากกว่า 1 ซี่ และเป็นซี่ที่อยู่ติดกัน
- ท่านที่ฟันแท้หลุดมากกว่า 1 ซี่ และจำเป็นจะต้องทำรากฟันเทียม แต่ไม่ต้องการที่จะทำรากฟันเทียมทุกซี่ อาจจะใช้ซี่ที่ทำรากฟันเทียมเป็นตัวหลักในการช่วยยึดสำหรับใส่สะพานฟัน
สะพานฟันมีกี่ชนิด
สะพานฟันที่หลาย ๆ คนนึกถึงจะเป็นฟันหลาย ๆ ซี่เรียงติดกัน ซึ่งความเป็นจริงแล้วสะพานฟันสามารถแบ่งออกตามลักษณะในการยึดติดได้เป็น 3 ชนิด ดังนี้
- สะพานฟันชนิดทั่วไป หรือว่าสะพานฟันชนิดดั้งเดิม
สะพานฟันชนิดทั่วไป (Traditional bridge) หรือว่าสะพานฟันชนิดดั้งเดิม ถือว่าเป็นรูปแบบที่นิยมทำกันมากที่สุด โดยจะใช้ฟันทั้ง 2 ข้าง ซ้ายและขวาของสะพานฟันเป็นตัวหลักช่วยยึดกับฟันธรรมชาติของคนไข้ และจะมีฟันลอย 1 หรือว่า 2 ซี่ เชื่อมกันอยู่ตรงกลางในบริเวณที่ฟันแท้หลุดออกไป ซึ่งการใส่สะพานฟันชนิดทั่วไปนี้ ทันตแพทย์จำเป็นจะต้องทำการกรอเอาเนื้อฟันที่เป็นหลักยึดทั้ง 2 ข้างให้มีรูปร่างที่เหมาะสมก่อนที่จะครอบสะพานฟันลงไป และข้อดีของการทำสะพานฟันชนิดนี้คือช่วยในเรื่องการบดเคี้ยวอาหารได้ดีกว่าสะพานฟันชนิดอื่น ๆ
- สะพานฟันชนิดที่มีหลักยึดเพียงข้างเดียว
สะพานฟันชนิดที่มีหลักยึดเพียงข้างเดียว (Cantilever bridges) เป็นชนิดที่พัฒนาจากสะพานฟันชนิดทั่วไป โดยจะมีลักษณะที่คล้ายกัน เพียงแต่การใช้ฟันเป็นหลักยึดเพียงซี่เดียวเท่านั้น คนไข้จึงต้องถูกกรอฟันที่แข็งแรงเพียง 1 ซี่ แต่ความคงทนและแข็งแรงอาจจะไม่สูงนัก ถ้าหากเคี้ยวอาหารที่แข็งหรือว่าเหนียวจนเกินไปก็มีโอกาสที่เกิดการแตกหักได้
- สะพานฟันชนิดแมรี่แลนด์
สะพานฟันชนิดแมรี่แลนด์ (Maryland bridges) หรือว่าสะพานฟันที่ยึดด้วยเรซิน บางคนก็อาจจะเรียกว่าสะพานฟันชนิดปีกผีเสื้อ เป็นสะพานฟันที่มีฟันปลอมเพียงซี่เดียวโดด ๆ แต่ก็มีแกนโลหะที่มีลักษณะคล้ายกันกับปีกผีเสื้อติดอยู่ด้านหลัง ซึ่งปีกโลหะนี้จะทำหน้าที่ในการยึดเกาะกับฟันข้างเคียงทั้งด้านซ้ายและด้านขวา โดยจะใช้เรซินเป็นตัวเชื่อม ข้อดีก็คือไม่จำเป็นจะต้องกรอฟันข้างเคียงที่เป็นตัวหลักในการช่วยยึดเลยแม้แต่ซี่เดียว
ขั้นตอนในการทำสะพานฟัน
ถึงแม้ว่าการทำสะพานฟันจะไม่ใช่กระบวนการที่ซับซ้อนอะไรมากนัก ถ้าหากเทียบกับการทำรากฟันเทียม แต่ในการทำสะพานฟันส่วนมากมักจะต้องไปพบกับทันตแพทย์ 2 ครั้ง โดยจะมีขั้นตอนหลัก ๆ มีดังนี้
- คนไข้ต้องปรึกษากับทันตแพทย์เฉพาะทางที่มีประสบการณ์ เพราะว่าในการทำสะพานฟันนั้น เป็นการทำฟันปลอมชนิดถาวร จะต้องมีการวางแผนในการรักษาอย่างละเอียด รวมไปถึงการเลือกสีและวัสดุของสะพานฟัน เพื่อให้เหมาะสมกับลักษณะในการใช้งานของฟันแต่ละซี่
- เตรียมฟันที่จะใช้เป็นหลักช่วยยึดของสะพานฟัน ทันตแพทย์จะทำการกรอฟันเพื่อให้มีขนาดเล็กและสั้นลง สำหรับสวมสะพานฟันได้พอดี
- ทำการพิมพ์ปากตรงบริเวณที่จะทำสะพานฟัน เพื่อไปผลิตสะพานฟันให้พอดีกับฟันธรรมชาติ ขั้นตอนในการผลิตชิ้นงานสะพานฟันจะใช้ระยะเวลาประมาณ 7 – 10 วัน ในระหว่างคนไข้ที่รอสะพานฟันจากห้องแล็บทันตกรรม ทางทันตแพทย์จะใส่สะพานฟันชนิดชั่วคราวให้ก่อน เพื่อให้สามารถบดเคี้ยวอาหารได้ปกติ และขณะที่ใส่สะพานฟันชั่วคราวคนไข้ควรระมัดระวังหลีกเลี่ยงการกัดของแข็ง เพราะว่าอาจจะทำให้สะพานฟันชนิดชั่วคราวหลุด, แตก หรือหักได้
- ใส่สะพานฟันตัวจริงทันตแพทย์จะทำการถอดสะพานฟันชั่วคราวออก แล้วทำการยึดติดสะพานฟันตัวจริง พร้อมทำการปรับแต่งสะพานฟันให้เหมาะสม โดยทันตแพทย์์จะทำการตรวจสอบหลังจากใส่สะพานฟันตัวจริงว่าใส่ได้พอดีไหม และในช่วงนี้หากรู้สึกว่าตรงไหนที่ไม่พอดีหรือว่าเกิดปัญหาใด ๆ ขึ้น ให้รีบแจ้งกับทันตแพทย์เพื่อจะได้ทำการปรับแก้ไขทันที
ที่คลินิกทันตกรรม สกายเทรน ทำสะพานฟันโดยทันตแพทย์เฉพาะทาง มีความเชี่ยวชาญและมีประสบการณ์มากออกแบบสะพานฟันให้สวยงามเข้ากับฟันธรรมชาติและผลิตจากห้องแล็บทันตกรรมที่ได้มาตรฐาน ปลอดภัย และได้สะพานฟันที่มีคุณภาพ ทันตแพทย์เฉพาะทางจะทำการตรวจประเมินภาพรวมของสุขภาพช่องปากและบริเวณที่จะทำสะพานฟัน เพื่อให้วางแผนการรักษาได้อย่างถูกต้องและแม่นยำ
