ทันตกรรมฟันปลอม เป็น ฟันที่ทำขึ้นโดยทันตแพทย์เพื่อใส่ให้กับคนไข้ที่มีการสูญเสียฟันธรรมชาติไป เนื่องจากการถอนเพื่อรักษาฟันผุ หรือว่าฟันโยกจากโรคเหงือกอักเสบ และเคสอื่น ๆ อย่างเช่น ฟันหัก, ฟันแตก ก็สามารถที่จะใส่ฟันปลอมร่วมได้เป็นต้น
ฟันปลอมมีกี่แบบ
ฟันปลอม สามารถแบ่งประเภทของฟันปลอม ได้ 3 ประเภทใหญ่ ๆ ก็คือ ฟันปลอมชนิดถอดได้ , ฟันปลอมชนิดติดแน่น และการทำรากฟันเทียม ซึ่งจะมีความแตกต่างกันทั้ง 3 ประเภท และข้อดี ของฟันปลอมแต่ละประเภท ดังต่อไปนี้
- ฟันปลอมแบบถอดได้ เป็นฟันปลอมที่จะไม่ได้ยึดแน่นอยู่ในช่องปาก สามารถที่จะถอดเข้า หรือออกเพื่อนำออกมาทำความสะอาดได้สะดวก และมีลักษณะเป็นฟันปลอมแต่ละซี่ ยึดติดกับฐานของฟันปลอมที่ทำมาจากวัสดุหลายประเภท
1.1 ฟันปลอมฐานพลาสติก เป็นฟันปลอม ที่สามารถทำได้ง่ายที่สุด ในประเภทฟันปลอมทั้งหมด มีลักษณะเป็นฟันปลอมพลาสติกเป็นซี่ ๆ ที่ยึดอยู่กับฐานฟันปลอมทำมาจากอะคริลิกสีชมพู และตกแต่งให้ดูคล้ายกับเหงือกธรรมชาติ มีตั้งแต่ 1 ซี่ ขึ้นไปจนถึงหลายซี่ และในกรณีที่เป็นฟันปลอมหลาย ๆ ซี่ อาจจะพบว่ามีตะขอที่ทำมาจากโลหะ จะช่วยยึดเกี่ยวกับตัวฟันธรรมชาติที่เหลืออยู่ภายในช่องปาก เพื่อที่จะให้ฟันปลอมยึดเกาะได้แน่นขึ้น
ข้อดีของฟันปลอมฐานพลาสติก
– สามารถทำได้ง่าย ใช้เวลาไม่นาน ขั้นตอนในการทำก็ไม่ซับซ้อน
– สามารถถอดออกมาทำความสะอาดได้ง่าย และสะดวก
– ราคาไม่แพง และสามารถเบิกประกันสังคมได้ - ฟันปลอมฐานโลหะ เป็นฟันปลอมที่มีลักษณะคล้ายกันกับฟันปลอมฐานพลาสติก แต่จะเปลี่ยนเฉพาะตรงบริเวณฐาน ซึ่งจะเป็นโครงโลหะแทน และจะมีอะคริลิกสีชมพูแปะอยู่เป็นบางส่วน โดยที่ซี่ของฟันปลอม จะเป็นพลาสติกเช่นเดียวกันกับฟันปลอมฐานพลาสติก
ข้อดีของฟันปลอมฐานโลหะ
– ฟันปลอมฐานโลหะจะมีความเล็ก และบางมากกว่าฐานพลาสติก ซึ่งทำให้เวลาใส่จะรำคาญน้อยกว่า
– มีอายุการใช้งานนานกว่า เพราะว่าโลหะไม่ดูดสีและกลิ่น ถ้าดูแลรักษาดี ๆ ฟันปลอมถอดได้ฐานโลหะ อาจจะใช้งานได้มากกว่า 10 ปี
– การปรับตัวในการใส่ฟันปลอม ทำให้การบดเคี้ยวอาหาร และการออกเสียง จะทำได้ง่ายกว่าฟันปลอมฐานพลาสติก - ฟันปลอมฐานนิ่ม เป็น ฟันปลอม ที่มีลักษณะคล้ายกันกับฟันปลอมฐานพลาสติก แต่ในส่วนบริเวณฐานของฟันปลอม แทนที่จะทำด้วยอะคริลิกแข็ง แต่จะทำด้วยวัสดุพลาสติกที่มีความยืดหยุ่นแทน โดยส่วนมาก จะใช้ในกรณีที่ฟันหายไปไม่มาก เช่น 1 หรือ 2 ซี่ แต่ในบางกรณี อาจจะใช้ในผู้ที่มีฟันหายไปมากกว่านั้นก็ได้เช่นกัน
ข้อดีของฟันปลอมฐานนิ่ม
– ฟันปลอมฐานนิ่มจะมีความยืดหยุ่นสูง ทำง่าย และใส่ได้พอดี
– เราสามารถปรับได้ด้วยตัวเอง ถ้าหากฟันปลอมหลวม หรือว่าใส่ไม่ลง ให้นำมาแช่น้ำอุ่น หลังจากนั้น ให้นำใส่เข้าในปาก ฟันปลอมชนิดนี้ จะสามารถปรับให้พอดีได้เอง
– ฟันปลอมฐานนิ่มจะไม่มีตะขอสีโลหะ จึงไม่มีปัญหาในเรื่องของความสวยงาม
– ฟันปลอมฐานนิ่มเป็นพลาสติกที่ยืดหยุ่นได้ เมื่อเกิดการตกก็จะไม่แตก และไม่หักง่าย ถ้าเทียบกันกับฟันปลอมฐานอะคริลิก - ฟันปลอมทั้งปาก ในคนไข้ที่สูญเสียฟันไปทั้งหมด การใส่ฟันปลอมทั้งปาก จะเป็นการช่วยทดแทนฟันตามธรรมชาติได้ อีกทั้งช่วยเรื่องการบดเคี้ยวอาหาร, ความสวยงาม และการออกเสียงพูดที่ชัดเจน วัสดุที่ใช้ในการทำฟันปลอมทั้งปาก ส่วนใหญ่แล้วจะเป็นซี่ฟันพลาสติก กับฐานที่ทำมาจากอะคริลิกชนิดแข็ง สีชมพูที่เหมือนกับสีของเหงือก ในส่วนขากรรไกรบน จะแผ่ขยายฐานเต็มเพดานของปาก ส่วนขากรรไกรล่าง จะแผ่ฐานออกไปด้านหน้า และด้านหลังเป็นรูปเกือกม้า เพื่อเว้าหลบส่วนของลิ้น ฟันปลอมทั้งปาก
ฟันปลอมชนิดติดแน่น
ฟันปลอมชนิดติดแน่น คือฟันปลอมที่จะติดอยู่กับฟันเรา หรือที่บางคนเรียกว่า ฟันปลอมชนิดถาวร โดย ฟันปลอม ชนิดนี้ จะถอดออกมาทำความสะอาดไม่ได้ สามารถแบ่งออกได้ 2 ประเภทย่อย ๆ ตามจำนวนของซี่ฟันที่ใส่ ได้ 2 ประเภท ดังนี้
- ครอบฟัน เป็น ฟันปลอมชนิดติดแน่น ที่ทำเป็นซี่เดี่ยว ๆ เป็นอีกประเภทหนึ่งของ ฟันปลอมชนิดถาวร ที่จะต้องอาศัยการกรอฟันธรรมชาติให้เล็กลง และเอามาครอบฟันเพื่อช่วยให้ฟันซี่ดังกล่าวสามารถกลับมาคล้ายกับฟันตามธรรมชาติ มักจะทำในกรณีที่ยังคงมีฟันธรรมชาติเหลืออยู่ในช่องปาก แต่ฟันซี่นั้น ๆ จะมีรอยผุ หรือเกิดการแตกหักใหญ่เกินกว่าที่จะบูรณะได้ด้วยการอุดฟันอย่างเดียว
- สะพานฟัน เป็น ฟันปลอมชนิดติดแน่น เหมือนกันกับครอบฟัน แต่จะใช้ในกรณีที่สูญเสียฟันธรรมชาติไป แต่คนไข้ไม่ต้องการใส่ ฟันปลอม แบบถอดเข้าออก โดยสะพานฟันนั้น จะเหมือนกันกับฟันธรรมชาติไม่ต้องมีตะขอ ไม่ต้องมีฐาน ฟันปลอม แต่จะใช้วิธีการกรอเอาฟันซี่ข้าง ๆ ออกให้เล็กลง แล้วใช้ฟันซี่นั้น ๆ เป็นหลักยึดเพื่อใส่ฟันซี่ที่หายไป
ข้อดีของ ฟันปลอมชนิดติดแน่น คือ
– ฟันดูสวยงามเป็นธรรมชาติ เพราะซี่ฟันทำมาจากเซรามิค ทำให้มีลักษณะ สี เหมือนฟันธรรมชาติมาก
– ทำให้การบดเคี้ยวอาหารได้อย่างปกติ ไม่ต้องกลัวว่าจะหลวม หรือว่าหลุดเวลาที่เราเคี้ยวอาหาร
– อายุการใช้งานยืนยาว เพราะเป็น ฟันปลอมแบบถาวร
– การทำความสะอาดสะดวกไม่ต้องคอยถอดออกมาล้าง ใช้เพียงการแปรงฟันตามปกติ ก็เพียงพอแล้ว
– ไม่ทำให้สันเหงือก หรือสันกระดูกเกิดการยุบตัว เพราะส่วนที่รับแรงบดเคี้ยวคือฟันธรรมชาติซี่ข้างเคียง ไม่เหมือนฟันปลอมถอดได้ ที่ส่วนสันเหงือกเป็นจุดรับแรงบดเคี้ยว
– จะไม่มีปัญหาเรื่องของเศษอาหารชิ้นเล็กหลุดเข้าไปใต้ฐานฟันปลอม
ข้อควรปฏิบัติหลังการทำฟันปลอม
-
- ต้องดูแลทำความสะอาดฟันปลอมประเภทต่าง ๆ ให้ถูกวิธี จะเป็นการช่วยยืดอายุของฟันปลอมได้
- ในกรณีที่คนไข้ทำสะพานฟันและทำครอบฟัน ควรจะหลีกเลี่ยงการเคี้ยวอาหารชนิดแข็ง หรือว่าชนิดเหนียวตรงบริเวณที่ยึดซีเมนต์ประมาณ 24 ชั่วโมง
- เพื่อหลีกเลี่ยงอาการบวมหรือไม่สบายที่อาจจะเกิดขึ้นได้ในภายหลังการทำฟันปลอม อาจบ้วนปากด้วยน้ำเกลืออุ่น หลังการทานอาหารและก่อนเข้านอน
- หากมีอาการเสียวฟันในภายหลังการทำฟันปลอมชนิดติดแน่น อาจจะทานยาแก้ปวด ร่วมกับการงดอาหารที่มีฤทธิ์เป็นกรด หรือร้อนจัด และเย็นจัด ไปซักระยะหนึ่ง
- หากมีอาการที่ผิดปกติต่าง ๆ เกิดขึ้น อย่างเช่น ฟันปลอม กดทับสันเหงือกทำให้เป็นแผล หรือปวดฟันที่ครอบฟัน ให้รีบกลับไปพบทันตแพทย์เพื่อตรวจเช็คโดยเร็วที่สุด
รีวิวเคสทำฟันปลอม (ก่อน-หลัง)
บรรยากาศในคลินิก
